Dijital adli bilişim, teknolojinin ve yazılımlarının hızla evrildiği bir alan olduğundan, uzmanlar doğru analizleri yapabilmek için özel araçlara ve yazılımlara ihtiyaç duyar. Bu yazıda, dijital delilleri toplamak, analiz etmek ve raporlamak için yaygın olarak kullanılan bazı araçlar ve yazılımlar hakkında bilgi vereceğiz.
1. Forensik Kopyalama ve Disk İmajı Alma Araçları
Dijital delillerin ilk aşaması, doğru ve güvenli bir şekilde toplanmasıdır. Forensik kopyalama ve disk imajı alma araçları, bu süreçte temel rol oynar. Bu araçlar, bir cihazın sabit diskinin veya diğer depolama aygıtlarının bit seviyesinde kopyalanmasını sağlar.
- FTK Imager:
FTK Imager, dijital kanıtları toplama ve saklama konusunda en çok kullanılan araçlardan biridir. Bu yazılım, bir cihazın disk imajını alırken veri bütünlüğünü korur ve her türlü disk, sabit disk sürücüsü (HDD), katı hal sürücüsü (SSD), USB bellek gibi farklı medyalardan imaj alabilir. Ayrıca, FTK Imager ile imajlanan verilerin üzerinde araştırmalar yapılabilir, dosya sistemleri analiz edilebilir. - EnCase:
EnCase, dijital adli bilişimde kullanılan bir başka güçlü yazılımdır. EnCase, kullanıcılara, sabit diskler, ağ cihazları, mobil cihazlar ve hatta bulut ortamları gibi çeşitli dijital platformlardan veri toplama ve analiz yapma imkânı tanır. Ayrıca, EnCase ile elde edilen verilerin yasal geçerliliğini koruyacak şekilde, dijital kanıtlar güvenli bir şekilde saklanabilir.
2. Veri Analizi Araçları
Dijital adli bilişimde, verilerin analiz edilmesi, suçların çözülmesinde ve delillerin doğru bir şekilde raporlanmasında kritik bir rol oynar. Veri analiz yazılımları, toplanan verileri daha kolay bir şekilde incelemeyi sağlar.
- X1 Social Discovery:
Sosyal medya ve dijital iletişim platformlarındaki delilleri incelemek için X1 Social Discovery kullanılır. Özellikle sosyal medya hesaplarından ve e-postalardan veriler toplayarak, şüpheli faaliyetleri izlemek için oldukça etkilidir. Bu araç, dijital adli bilişim uzmanlarının sosyal medya platformlarındaki hesaplardan veri almasını ve analiz yapmasını sağlar. - Sleuth Kit & Autopsy:
Sleuth Kit, bir açık kaynaklı adli bilişim yazılımıdır. Verilerin ayrıntılı bir şekilde analiz edilmesine olanak sağlar ve farklı dosya sistemleri üzerinde çalışabilir. Autopsy, Sleuth Kit’i temel alarak geliştirilmiş bir görsel analiz aracıdır. Autopsy, verileri kullanıcı dostu bir arayüzle görselleştirerek analiz sürecini kolaylaştırır.
3. Ağ Trafiği ve İnternet İzleme Araçları
Ağ trafiği ve internet aktiviteleri, dijital adli bilişimde büyük öneme sahiptir. İnternet üzerinden gerçekleşen suçlar, saldırılar veya yasa dışı faaliyetlerin izlenmesi için kullanılan bazı araçlar şunlardır:
- Wireshark:
Wireshark, ağ trafiğini analiz etmek ve potansiyel siber saldırıları tespit etmek için yaygın olarak kullanılan bir araçtır. Bir ağda gönderilen tüm verileri izleyebilir ve ağ üzerinden gerçekleştirilen anormal aktiviteleri belirleyebilir. Bu, özellikle ağ saldırıları, kötü amaçlı yazılımlar ve veri sızıntılarının izlenmesinde çok faydalıdır. - Network Miner:
Network Miner, ağ trafiğini pasif bir şekilde analiz ederek ağdaki cihazları ve bağlantıları tespit eder. Bu yazılım, ağda gerçekleşen iletişimi inceleyerek şüpheli aktiviteleri tespit etmeye yardımcı olur ve dijital adli bilişim uzmanlarına, ağ trafiği üzerinden kanıt elde etme imkanı sunar.
4. Mobil Cihaz Analiz Araçları
Mobil cihazlar, günümüzde dijital delillerin en önemli kaynaklarından biri hâline gelmiştir. Özellikle telefonlar, tabletler ve diğer taşınabilir cihazlar üzerinden yapılan incelemeler için özel araçlar kullanılmaktadır.
- Cellebrite UFED:
Cellebrite UFED, mobil cihazlardan veri alma konusunda lider araçlardan biridir. UFED, farklı markalardaki akıllı telefonlardan ve tabletlerden veri alabilir ve bu verileri adli analiz için uygun bir şekilde saklar. Yalnızca fiziksel ve mantıksal veri alma işlemleri değil, aynı zamanda şifreli verilerin çözülmesi konusunda da güçlüdür. - Oxygen Forensics:
Oxygen Forensics, mobil cihazların yanı sıra, bulut verileri ve IoT cihazlarını da analiz edebilen bir yazılımdır. Özellikle cihazların içindeki mesajlaşmalar, uygulama verileri, medya dosyaları gibi farklı veri türlerini analiz edebilir.
5. Bulut Veri ve IoT Cihazı Analiz Araçları
Son yıllarda, bulut teknolojileri ve IoT (Internet of Things) cihazları, dijital delillerin toplanmasında önemli bir rol oynamaktadır. Bu tür verilerin analiz edilmesi, oldukça karmaşık olabilir ve özel yazılımlar gerektirir.
- Cloud Forensics Tool:
Bulut ortamlarında bulunan verilerin analiz edilmesi için özel araçlar geliştirilmiştir. Cloud Forensics Tool, bulut depolama alanlarındaki verileri analiz eder ve bu verilerin dijital adli süreçte kullanılabilir olmasını sağlar. Bu araç, bulut hesaplarındaki e-postalar, dosya geçmişi ve diğer dijital delilleri elde etmek için kullanılır. - IoT Forensics Tool:
IoT cihazlarından veri toplamak ve analiz yapmak için kullanılan araçlar, kullanıcıların bu cihazlardan şüpheli aktiviteleri ve potansiyel dijital delilleri incelemelerini sağlar. Bu tür araçlar, sensörler, akıllı cihazlar ve diğer bağlantılı cihazlardan gelen verileri toplar ve analiz eder.
